10 popularnych piwnych skrótów, które warto znać
Nie wiesz, co oznacza ABV albo RIS? Oznaczenie BA czy DDH na butelce wygląda dla Ciebie jak hieroglify i nie wiesz czego się spodziewać? Rozszyfrowujemy dla Was 10 najpopularniejszych piwnych skrótów!
ABV
Jest to nic innego jak standardowa miara zawartości alkoholu (etanolu) w danej objętości piwa wyrażona jako procent objętościowy. Jest to najpowszechniejsza na świecie miara zawartości alkoholu w piwie. Alternatywne miary to tradycyjnie stosowany w Ameryce ABW (Alcohol by weight – zawartość alkoholu w stosunku wagowm) i OG (Original gravity – ekstrakt brzeczki nastawnej). Alkohol uzyskuje się łącząc drożdże i cukier, który podczas procesu fermentacji rozkłada się na etanol i dwutlenek węgla.
Ale
Ale to wprawdzie nie skrót, lecz po prostu krótka nazwa dużej grupy piw. Są to trunki fermentowane przy użyciu specjalnych drożdży górnej fermentacji, które odpowiadają za szczególne właściwości tych piw i działają w dość wysokich temperaturach od kilkunastu do ponad 20 stopni Celsjusza. Piwa Ale mają bogatszy, bardziej złożony i rozbudowany profil smakowo-aromatyczny, często z nutami owocowymi i przyprawowymi. Żeby w pełni docenić ich bukiet podawane i konsumowane są w wyższych temperaturach niż lagery. Początkowo nazwa ta zarezerwowana była dla piwa wytwarzanego bez użycia chmielu, jednak z czasem uległo to zmianie. Wśród szerokiej grupy Ale na szczególną uwagę zasługują piwa pszeniczne, stouty, portery, pale ale oraz nowofalowe odmiany APA I IPA.
APA
American Pale Ale – jasne, przejrzyste i chmielowe ale o słodowym profilu i złożonych smakach. Pale Ale zostało po raz pierwszy uwarzone w XVIII wieku, ale stało się powszechnym stylem piwa dopiero w czasie rewolucji przemysłowej, a prawdziwe drugie życie zyskało w latach 80. w Stanach Zjednoczonych, kiedy amerykanie zdecydowali się uwarzyć to piwo po swojemu, stosując lokalne surowce, zwłaszcza specyficzne odmiany chmielu charakterystyczne dla USA. Amerykańska wersja stała się lżejsza, bardziej klarowna i mniej słodowa, a jej kolor oscyluje między słomkowym a bursztynowym.
BLG
Skala Ballinga, której nazwa pochodzi od nazwiska chemika, który ją opracował, to sposób pozwalający dość dokładnie określić zawartość cukru na różnych etapach procesu produkcji piwa korzystając z gęstości roztworu w standardowej temperaturze. Używa się w tym celu aerometru, czyli kompletu przyrządów składającego się z wyskalowanego cylindra, który napełnia się cieczą o temperaturze 20 stopni Celsjusza oraz miernika, który wyglądem przypomina spławik – różna wyporność cieczy powoduje, że wskaźnik zatrzyma się w różnym miejscu naczynia pomiarowego w zależności od zawartości cukru w roztworze. Zawartość cukru zmienia się dość znacząco w czasie powstawania piwa – początkowo w procesie zacierania cukry przechodzą ze słodu do brzeczki, a następnie są trawione przez drożdże w procesie fermentacji – znając początkową wartość, a następnie przeprowadzając co jakiś czas próby możemy obserwować jak postępuje fermentacja, a potem jak się kończy. Gęstość początkowa i końcowa brzeczki mogą być takie używane jako ogólny wskaźnik dotyczący właściwości gotowego piwa – jeśli końcowa wartość BLG jest niska możemy spodziewać się piwa wytrawnego i mocno odfermentowanego, z kolei gdy pozostaje wysoka warto przygotować się na słodkie i treściwe piwo. Im wyższa początkowa wartość ekstraktu, tym finalny trunek będzie mocniejszy, bardziej złożony, bogatszy, a jego konsumpcja powinna być przeprowadzana w wyższej temperaturze – ekstremalne wrażenia w tej kwestii zapewniają style barley wine, porter bałtycki, czy stout imperialny.
BA
Barell aged czy też skrót BA często pojawia się na butelkach, zazwyczaj w towarzystwie innych, dodatkowych określeń, warto więc dowiedzieć się o co chodzi, by rozumieć czego spodziewać się po takich piwach. Barrel Aged to niż innego jak oznaczenia piwa leżakowanego w beczkach, zazwyczaj po innych, mocniejszych alkoholach, choć czasem są to też nowe, nieużywane wcześniej dębowe beczki. Dotyczy to przede wszystkim piw ciemnych i bardzo mocnych, którym długi czas dojrzewania jest niezbędny dla osiągnięcia przez nie pełni swoich oszałamiających właściwości, a opakowania po innych alkoholach pozwalają dodatkowo wzbogacić trunek o nuty sherry, burbona, koniaku, whisky, czy wina.
DDH
To skrót oznaczający Double Dry Hopped, czyli podwójne chmielenie na zimno. W praktyce sprowadza się to do dodania podczas cichej fermentacji lub leżakowania dużej ilości chmielu by ekstremalnie wzmocnić aromat takiego piwa. Pozwala to uzyskać bardzo intensywne nuty cytrusowe, owocowe, miodowe, kwiatowe czy tropikalne w zależności od wykorzystywanej odmiany chmielu, jego pochodzenia i charakterystyki. Jest to również dodatkowe zabezpieczenie przed zepsuciem, z racji bakteriobójczych właściwości chmielu.
EBC
EBC to jednostka używana do określenia barwy piwa oraz słodu. Powstała w Europie i została opracowana przez Europejską Konwencję Piwa – European Brewery Convention. Im wartość EBC wyższa, tym kolor piwa ciemniejszy. Przed powstaniem skali EBC kolor trunku określano dość subiektywnie przy pomocy porównywania piwa do barwionych szklanych próbek o ustandaryzowanych kolorach. Amerykański odpowiednik tej metody to SMR – Standard Reference Method.
IBU
International Bitterness Units, czyli Międzynarodowe Jednostki Goryczy. Stosuje się je do określenia stopnia nachmielenia piwa i związanego z tym uczucia gorzkości. Im wyższe IBU, tym piwo jest bardziej goryczkowe. Lagery zwykle utrzymują IBU w wysokości 10-30, IPA około 50, stouty 60, zaś naprawdę gorzkie piwa potrafią osiągnąć wartość IBU przekraczającą 100. Maksymalnym poziomem inu wyczuwalnym dla człowieka jest około 120, każda wartość powyżej tego poziomu nie potrafi już zintensyfikować doznań w trakcie konsumpcji. Jedno IBU odpowiada 1 mg izomeryzowanego oleju chmielowego na litr piwa. Jest to zatem miara jak najbardziej naukowa, a nie jak mogłoby się wydawać subiektywna i opierająca się na wrażeniach zmysłowych i indywidualnych odczuciach. Dodatkowo należy pamiętać, że to czy piwo jest gorzkie nie do końca zależy od wysokości IBU. Ważny jest pozostały skład, którego elementy potrafią intensyfikować lub zrównoważyć gorycz, jak dzieje się w przypadku występujących dodatkowo smaków słodkich lub kwaśnych.
IPA
India Pale Ale, czyli angielskie piwo o złotym kolorze i przeciętnej słodowości, za to z dominującą goryczką, którą osiąga się przez dodanie dużej ilości chmielu, zarówno na smak, jak i na aromat. IPA zostało po raz pierwszy uwarzone w XIX wieku jako bardzo gorzkie, mocne piwo, które przetrwać miało trudy długich podróży do wszystkich zakątków Imperium Brytyjskiego, w tym do Indii, stąd w piwowarskim świecie utrwaliła się jego nazwa, funkcjonująca do dziś.
RIS
RIS to Russian Imperial Stout, a bardziej swojsko Rosyjski Stout Imperialny. RIS jest bardzo mocnym piwem, o wysokiej zawartości alkoholu, a w jego bogatym i złożonym aromacie można wyczuć palone zboże, gorzką czekoladę, suszone owoce i przyprawy. Kolor tego trunku w zależności od rodzaju waha się pomiędzy bardzo ciemnym burgundem a czernią. Piwo jest nieprzezroczyste, a występująca na nim piana bardzo gęsta i ma kolor od kremowego do jasnobrązowego. Jest to piwo bardzo treściwe i wymagające w konsumpcji, więc często można je kupić w butelkach o mniejszej objętości, 0,33 lub 0,25 l.