Co to jest lager?

Każdy słyszał to słowo, ale nie każdy wie, co ono znaczy. Śpieszymy zatem z wyjaśnieniem!

Lager jest niezwykle popularnym rodzajem piwa, charakteryzującym się czystym smakiem i wysokim poziomem nasycenia dwutlenkiem węgla. Taki efekt uzyskuje się dzięki szczególnemu rodzajowi stosowanych w procesie produkcyjnym drożdży. Jednak lager to nie tylko jasne lekkie piwo, jakie od razu nasuwa się na myśl po usłyszeniu tej nazwy. Istnieje szeroka gama lagerów, od ciemnych do jasnych i od słodkich do gorzkich. Niezwykłość lagera polega na użyciu do jego produkcji drożdży dolnej fermentacji (Saccharomyces uvarum). Pracują one zdecydowanie lepiej w niskich temperaturach, zazwyczaj w przedziale od 5°C do 10°C, proces fermentacji jest nieco wolniejszy i mniej gwałtowny, a przy okazji wytwarzanych jest znacznie mniej dodatkowych substancji smakowych i zapachowych, więc profil gotowego piwa jest bardziej czysty i uniwersalny, niż ma to miejsce w przypadku popularnych piw górnej fermentacji, nazywanych Ale. Dzięki temu na pierwszy plan wysuwają się pozostałe składniki piwa – zwłaszcza słód i chmiel, które w lagerach mogą zaprezentować pełnię swoich możliwości.

Historia lagera rozpoczęła się w Niemczech, skąd zresztą wywodzi się jego nazwa. „Lagern” znaczy składować, leżakować. I właśnie w ten sposób przechowywano piwo w Bawarii – pozwalano mu leżakować. Na początku XIX wieku browarnicy zaczęli przechowywać beczki w chłodnych piwnicach przez dłuższy okres czasu, używając do produkcji drożdży dolnej fermentacji. Po czasie potrzebnym na pierwszą fermentację, odstawiano piwo na okres “lagerowania” w niskich temperaturach na kilka kolejnych tygodni lub miesięcy. W tym czasie piwo dojrzewało i klarowało się, a jego smak i zapach osiągały swoją pełnię.

500 lat Reinheitsgebot

Dokładnie 500 lat temu - 23 kwietnia 1516 roku - bawarski książę Wilhelm IV wprowadził pierwsze ogólnokrajowe prawo, którego celem była kontrola procesu produkcji żywności. Dotyczyło piwa,...
Czytaj dalej

Na początku przewożono lagery do mroźnych jaskiń w Alpach, obkładając beczki lodem z jezior i lodowców. Pozostawiano je tam przez całe lato. Tak długi okres leżakowania sprawiał, że drożdże i inne ciężkie elementy opadały na dno, pozostawiając piwo o czystym smaku i jasnym kolorze, przy okazji nasycone wysoką zawartością dwutlenku węgla. Bawarskie lagery miały zdecydowanie ciemniejszy kolor niż te piwa, które obecnie znamy pod tą nazwą. Wynikało to ze sposobu przygotowywania słodu do produkcji. Ten piwny styl rozpowszechnił się na terenie całej Europy, aż w końcu dotarł do Czech.

Czesi swoje piwo warzyli co najmniej od XII wieku, jednak właśnie pojawienie się lagerów stało się momentem zwrotnym w dziejach współczesnego, czeskiego piwowarstwa. Dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności Czechom udało się uwarzyć prawdziwe cudo. Miękka woda z okolic Pilzna oraz ubogi w proteiny lokalny jęczmień sprawiły, że piwo dolnej fermentacji stało się niezwykle klarowne i zyskało piękny złoty kolor. W ten sposób powstał znany i popularny do tej pory Pilsner. Pomysł podchwyciły również Budziejowice i rozpoczęły produkcję Budweisera.

Obecnie można wskazać kilka rodzajów lagerów. Są to:

Pilsner: czysty, złoty lager,
Bock/Doppledock: mocny, ciężki lager o ciemnym lub bardzo ciemnym kolorze,
Dortmunder: czysty lager ze słodowym posmakiem,
Dunkel: (’ciemny’ po niemiecku) ciemny lager z Monachium,
Helles: jasny, złocisty lager o słodowym posmaku,
Oktoberfest/Märzen: miedziano-bursztynowe piwo wytwarzane wiosną,
Schwarzbier: ciemny lager z czekoladowym posmakiem,
Vienna Lager: lager o słodowym posmaku i czerwonej barwie
Porter Bałtycki: mocny, ciemny lager o intensywnym kawowo-czekoladowym smaku

Lager ruszył na podbój współczesnej Europy i wkrótce stał się jednym z najbardziej popularnych piw, a jego zwycięski pochód trwa do dziś – wystarczy zajrzeć do dowolnego sklepu piwnego, żeby się o tym przekonać. Większość sprzedawanych w Polsce piw to właśnie lagery, tworzone przy wykorzystaniu drożdży dolnej fermentacji, zarówno w tradycyjnym wydaniu, takim jak pilsner, jak i w bardziej nowoczesnych, nowofalowych wersjach, gdzie importowane odmiany chmielu mogą roztaczać swój wyjątkowy aromat na tle zrównoważonej bazy. Jeśli więc nie wiecie po jakie piwo chcecie sięgnąć, to lager zawsze będzie bezpiecznym wyborem i prawie na pewno Was nie rozczaruje.