Arcyksiążęcy Browar w Żywcu

Status

Funkcjonuje

http://www.grupazywiec.pl

Adres

ul. Browarna 88, 34-300 Żywiec

Historia Arcyksiążęcego Browaru w Żywcu sięga 1856 roku, gdy za sprawą Arcyksięcia Fryderyka Habsburga wybudowano go na gruntach zwanych Pawlusiem.

Jednym z głównych powodów wyboru tej lokalizacji była dostępność krystalicznie czystej wody z pobliskiej rzeki – Leśnianki, która do dziś dostarcza wodę do produkcji piwa. 

Już po 12 latach Arcyksiążęcy Browar w Żywcu stał się największym wytwórcą piwa w Galicji. Wyborna jakość piwa oraz nowoczesna, jak na tamte czasy, produkcja sprawiły, że produkt doskonale odpowiadał wymaganiom konsumentów. Pod koniec XIX wieku najsławniejszymi markami było: Cesarskie, Eksportowe, Marcowe, Lagrowe a także Ale i Porter, a żywieckie przedsiębiorstwo wytwarzało rocznie siedmiokrotnie więcej napoju niż statystyczny browar austriacki.

Na przełomie XIX i XX wieku nastąpiła intensywna rozbudowa i modernizacja browaru.  Wybudowano m.in. drugą warzelnię, rozbudowano piwnice fermentacyjne, powstało laboratorium analityczno-badawcze. Inwestycje we własny tabor kolejowy umożliwiły szybszy transport piwa w obrębie Galicji, a później poza jej granicami. W 1913 roku ponad 20% produkowanego piwa przeznaczone było na eksport. Po I wojnie światowej browar zatrudniał 328 pracowników i produkował 5 głównych rodzajów piwa.

W czasie II wojny światowej browar przejęli okupanci niemieccy, a jego nazwę zmieniono na Beskidenbreuerei Saybusch. Wraz z wycofaniem wojska niemieckie podjęły próbę wysadzenia zabudowań i maszyn. Jednak dzięki pracownikom, którzy z narażeniem życia odcięli przewody ładunków wybuchowych, browar przetrwał i miesiąc po wyzwoleniu wznowił działalność, jednak już pod zarządem państwowym.

1949 roku wyprodukowano 156,3 tys. hektolitrów piwa. Warzono wówczas marki: lekki Zdrój, pełny Zdrój Żywiecki, Porter, Macowe i Słodowe, a później wraz ze wzrostem produkcji wprowadzono Krzepkie, Jasne Pełne i Beskidzki Zdrój. W 1955 roku połączono browary w Żywcu, Bielsku-Białej i Cieszynie, tworząc Zakłady Piwowarskie w Żywcu.

Podjęta w latach 50. współpraca żywieckich piwowarów z Państwowym Instytutem Fermentacji w Warszawie zaowocowała opracowaniem nowej metody przedłużenia trwałości piwa do 6 miesięcy, co pozwoliło na rozwój eksportu. W 1956 roku browar rozpoczyna sprzedaż piw na rynek amerykański, powstaje etykieta z tańczącą parą krakowiaków, która stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich znaków towarowych na świecie.

W czasach PRLu piwo żywieckie otrzymało wiele prestiżowych nagród i wyróżnień na międzynarodowych targach i festiwalach piwnych. Zyskało popularność smakoszy piwa na wszystkich kontynentach, która utrzymuję się do dziś. Obecnie Grupa Żywiec odpowiada za 60% całego polskiego eksportu piwa.

Początek lat 90. przyniósł prywatyzację i duże inwestycje modernizacyjne, co spowodowało, że żywiecki browar stał się jednym z najnowocześniejszych europejskich zakładów branży piwowarskiej. Browar w Żywcu oraz browary w Warce, Elblągu, Leżajsku i Cieszynie należą do Grupy Żywiec, jednego z największych producentów piwa w Polsce.

W dawnych piwnicach leżakowych działa Muzeum Browaru Żywiec, które obecnie jest jedną z najbardziej nowoczesnych placówek tego typu w Europie. Od 1996 roku w browarze w Żywcu odbywa się jedno z największych spotkań pasjonatów piwa w Europie – Międzynarodowa Giełda Birofiliów.