Laik może zapytać – a po co to komu? Przecież chmiel stosowany jest do produkcji piwa od wieków, dlaczego to zmieniać? Warto wiedzieć, że chmiel i zawarte w nim substancje goryczkowe i aromatyczne są dość nietrwałe. Dodatkowo aż około 80% wagi zielonych chmielowych szyszek to woda – to dlatego chmiel jest suszony przed użyciem, tym bardziej, że odpowiedni proces suszenia pozwala na zachowanie takich właściwości chmielu jakie ma on w chwili zbioru. Aby proces ten był maksymalnie wydajny często ma on miejsce już na plantacji chmielu. Dzięki suszeniu nie dość, że zachowujemy na długi czas to, co w chmielu najlepsze, to na dodatek znacząco zmniejszamy koszty transportu. Przygotowanie z suszu chmielowego granulatu to kolejny krok tego samego procesu.

Wysuszony chmiel jest lekki, ale ze względu na kształt szyszek i ich budowę zajmuje dużo miejsca – dlatego mieli się go i formuje w granulat. Dodatkowo dzięki temu, że proces produkcyjny wymaga rozdrobnienia i wymieszania szyszek różnice pomiędzy plonem z różnych roślin się zacierają. Granulki są bardziej stabilne i spójne pod względem zawartości kwasów alfa niż cały chmiel, co pozwala piwowarom łatwiej uzyskiwać powtarzalne efekty chmielenia, zarówno w smaku, jak i aromacie.

Powszechne wykorzystanie granulatu chmielowego ułatwiło też piwna rewolucję – na całym świecie piwowarzy stosują zbliżone do siebie odmiany i osiągają podobne rezultaty. Nie ma znaczącej różnicy czy amerykańskich odmian chmielu używa browar z USA czy z Polski – to czy APA wyjdzie dobra zależy tylko od kunsztu piwowara, który ją uwarzył. Transport i przechowywanie granulatu są łatwiejsze i tańsze, bo po obróbce granulat jest hermetycznie pakowany i dużo bardziej odporny na czynniki środowiskowe niż świeże lub suszone szyszki. Garść granulatu w warunkach domowych pozwala nachmielić całą warkę, która może liczyć kilkadziesiąt litrów!

Reasumując – granulat to forma naturalnego chmielu, która jest łatwiejsza w użyciu i przechowywaniu, trwalsza i stabilniejsza niż świeży chmiel. Nic dziwnego, że cały piwowarski świat korzysta z tego rozwiązania.

Jak powstaje granulat chmielowy?
Granulat chmielowy jest wytwarzany w procesie zwanym peletyzacją. Proces rozpoczyna się od zebrania chmielu. Liście i łodygi są usuwane, a szyszki stanowiące plon suszone. Następnie są one mielone za pomocą specjalnego rozcieracza, który jeśli chodzi o zasadę działania mocno przypomina młynek kawowy. Proszek jest następnie prasowany w granulki za pomocą kolejnej specjalistycznej maszyny. Granulki są formowane pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze, co powoduje, że lupulina zawarta w chmielu wiąże ze sobą cząstki. Kolejnym krokiem jest schłodzenie i zapakowanie gotowego granulatu. Chociaż na pierwszy rzut wydaje się to niemożliwe i trudno w to uwierzyć, to chmielowy pelet najczęściej nie zawiera żadnych dodatkowych substancji – bryłki powstają pod wpływem czynników fizycznych takich jak ciśnienie i temperatura, a nie na drodze reakcji chemicznych.

Do czego stosowany jest granulat chmielowy?
Odpowiedź jest oczywista – granulat chmielowy stosowany jest przede wszystkim w warzeniu piwa. Używany jest on jako substancja odpowiedzialna za goryczkę oraz aromat piwa. Współcześnie ogromna większość piw powstaje właśnie z użyciem granulatu chmielowego. Jak wiadomo, w piwowarstwie chmiel dodaje się na różnych etapach procesu warzenia, aby nadać piwu różne smaki i aromaty. Na przykład chmiel dodany na początku warzenia w większym stopniu przyczyni się do goryczki piwa, podczas gdy chmiel dodany później w trakcie warzenia lub podczas fermentacji w większym stopniu wpłynie na aromat finalnego produktu. Dokładnie tak samo dzieje się w przypadku stosowania granulatu, ponieważ zachowuje on dokładnie takie same właściwości jak pierwotna substancja z której jest zrobiony, czyli chmielowe szyszki.

Dodatkowo granulat chmielowy może być stosowany w produkcji innych napojów alkoholowych oraz bezalkoholowych, w tym bezalkoholowego piwa, lemoniady czy herbat ziołowych i smakowych. Granulat chmielowy znajduje też zastosowanie w kosmetologii oraz farmaceutyce jako składnik mieszanek ziołowych, kosmetyków i leków.

A wy spotkaliście się już z tą formą chmielu? Korzystanie z granulatu chmielowego warząc swoje piwa w domu?