Browarnictwo rolnicze
Na ziemiach polskich warzono piwo na wsi od wieków, korzystając z różnych składników i receptur. Chłopi produkowali złoty trunek na własny użytek podobnie jak inne potrzebne artykuły spożywcze (a piwo bywało spożywane nawet częściej niż woda czy mleko), szykując większe jego ilości na specjalne okazje, uroczystości i święta. Ewentualne nadwyżki trunku sprzedawali zaś do okolicznej gospody.
Z kolei od XIV wieku nastąpił dynamiczny rozwój liczby karczm położonych z początku głównie przy najczęściej uczęszczanych szlakach handlowych czy w miejscach popularnych wydarzeń takich jak jarmarki czy odpusty. Karczmy były w większości samowystarczalnymi instytucjami, m.in. łączącymi produkcję i wyszynk piwa, znajdowały się przy nich browary, a nawet ogródki chmielowe. W pewnym zakresie zaopatrywały się jednak w piwo u lokalnych, wiejskich piwowarów. Właścicielami lub dzierżawcami karczm byli m.in. sołtysi i zamożniejsi chłopi, czyli kmiecie, a przywilej na ich prowadzenie wydawali właściciele gruntów (panowie feudalni).
Przez kilka stuleci browarnictwo rolnicze (wiejskie) współistniało więc z miejskim. Miasta ograniczały rynki zbytu wiejskim browarnikom, m.in. zarządzając prawo jednej mili – w tej odległości od danego miasta nie można było bowiem warzyć ani serwować innego piwa niż pochodzące lub należące do miasta – jednak generalnie piwowarstwo rolnicze (karczemne) funkcjonowało niezależnie. Sytuację zmieniło wejście do gry browarów dworskich, działających na folwarkach szlacheckich. Już w XVI wieku feudałowie zainteresowali się wejściem na rynek piwa, widząc w tym szansę łatwego wzbogacenia się, tym łatwiejszą, że browary dworskie i szlacheckie były zwolnione z różnych podatków i restrykcyjnych przepisów, a siłą rzeczy miały łatwiejszy dostęp do surowców i taniej siły roboczej.
Szybka ekspansja browarów dworskich w XVII–XVIII wieku nie tylko skutecznie konkurowała z piwowarstwem miejskim, lecz także prawie całkowicie wyparła browarnictwo kmiece. W wielu miejscowościach zaczął obowiązywać przymus propinacyjny, czyli wyłączne prawo wyszynku trunków przez właściciela dóbr ziemskich, a w niektórych wsiach chłopi mieli nawet zakaz warzenia piwa na własny użytek. Mieszkańcy wsi musieli obowiązkowo zaopatrywać się w piwo pochodzące z folwarcznego browaru, które sprzedawano w karczmach, będących w coraz większym stopniu jedynie lokalami serwującymi piwo produkowane w browarze właściciela. Od XIX wieku rozwija się zaś browarnictwo przemysłowe, które w niedługim czasie zdominowało całą branżę piwowarską.
