Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus) znany i wykorzystywany był w Europie już we wczesnym średniowieczu. Prawdopodobnie pochodzi z południowo-wschodniej Azji, jednak spotyka się go na naturalnych siedliskach i uprawia głównie w klimacie umiarkowanym. Dziki chmiel świetnie radzi sobie w wilgotnych przydrożnych zaroślach, nad rzekami, w łęgach i olszynach. Szlachetne odmiany do celów piwowarskich uprawia się w chmielnikach, czyli na polach ze specjalnie przygotowanymi w tym celu podporami.

Chmiel jest rośliną dwupienną, co oznacza to, że kwiatostany żeńskie i męskie znajdują się na dwóch osobnych roślinach. Do chmielenia wykorzystuje się, jedynie intensywnie pachnące, zawierające gorzkie żywice kwiatostany żeńskie, składające się z cienkich łusek, które swoim ułożeniem przypominają szyszki. Dlatego na plantacjach nie znajdziemy osobnika męskiego, o kwiatach w postaci luźno zwisających, zielonych wiech.

Uprawa tej niezwykle aromatycznej przyprawy nie jest łatwa. Gatunek należy do wymagających pod względem dostępu słońca, wody i azotu, wymaga pielęgnacji i troski przez cały okres wegetacyjny oraz potrzebuje specjalnie przygotowanych konstrukcji podtrzymujących rozwijające się rośliny. Chmiel zwyczajny jest byliną, wytwarzającą czepliwe łodygi, dzięki temu zahacza się o najbliższą podporę np. drzewa czy tyczki i pnie w górę do słońca na wysokość nawet dziesięciu metrów.

Wymagania chmielu
Bez względu na odmianę jaką uprawiamy, chmiel jest rośliną światłolubną – rozwija się niezwykle szybko i do wzrostu potrzebuje dużego natężenia światła, szczególnie w porze kwitnienia i dojrzewania szyszek. Dlatego najlepiej zasadzić go w słonecznym, ciepłym, zacisznym i wilgotnym miejscu. Sadzonki nie powinny być umiejscowione na wzgórzach, ze względu na braki w wodzie i silne wiatry osłabiające i wychładzające rośliny. Chmiel preferuje żyzną, gliniastą glebę, bogatą w azot, z wysokim poziomem wód gruntowych. Lubi odczyn gleby naturalny lub lekko zasadowy. Wymaga wysokiej warstwy próchniczej, dobrze nawiezionej i spulchnionej gleby ze względu na rozgałęziony i rozbudowany system korzeniowy sięgający nawet sześciu metrów. Dodatkowym wymogiem jest spora ilość wody, której najwięcej potrzeba w fazie intensywnego wzrostu rośliny. Większość czerpie z gleby, jednak plantacja powinna być założona na terenach ze średnioroczną sumą opadów na poziomie około 600 mm (Lubelszczyzna, Dolny Śląsk, Kotlina Sandomierska, Wielkopolska).

Zakładanie plantacji
Pierwszym krokiem do założenia plantacji jest spulchnienie gleby, czyli orka (lub przekopanie grządki w przydomowym ogrodzie), następnie założenie konstrukcji złożonych z słupów np. drewnianych oraz naciągnięcie na nie stalowego drutu, siatki z drutu lub sznurków z mocnego tworzywa sztucznego, na wysokości około 7 metrów – jest to tzw. przewodnik. Na 1 ha plantacji potrzebne jest około 2,5 tysiąca sadzonek. Młodą roślinę sadzi się a następnie, po aklimatyzacji i ukorzenieniu, należy naprowadzić ją na przewodnik czyli nakręcić na linkę czy drut stalowy (wszystkie te prace wykonuje się ręcznie ponieważ chmiel jest delikatną rośliną). Kolejną pracą pielęgnacyjną jest pasynkowanie, czyli odrywanie dolnych pędów w celu uzyskania, jednego silnego pędu, który pnie się w górę i jesienią wyda największy plon. Plantację należy regularnie odchwaszczać. Pierwsze szyszki zbiera się dopiero po dwóch latach od założenia plantacji.

Uprawa chmielu w przydomowym ogrodzie
Uprawa chmielu w przydomowym ogrodzie na własne potrzeby nie jest aż tak problematyczna i droga jak zakładanie plantacji. Do tego celu wystarczy przygotować kilka tyczek, dobrać odpowiednio nasłonecznione i mało przewiewne miejsce a następnie spulchnić glebę, umieścić w niej tyczki i posadzić rośliny. Można wcześniej nawieźć glebę, jednak warto to robić z umiarem i zgodnie z dawkowaniem widniejącym na opakowaniu nawozu. Przy większej plantacji należy sadzić chmiel w rzędach w rozstawie około 3 metrów. W początkowej fazie wzrostu można rano podlewać rośliny, szczególnie w suche i ciepłe dni wiosny i lata. Nie podlewamy i nie rozpylamy wody w fazie kwitnienia – może to doprowadzić do rozwinięcia się chorób na szyszkach. Należy pamiętać, że chmiel ma głęboki system korzeniowy i lepiej zasadzić go z daleka od innych roślin uprawianych w ogrodzie. Jest to gatunek szybko i intensywnie rozwijający się, dosyć szybko wyjaławiający glebę a do tego silnie ekspansywny. Niepilnowany może zdominować inne rośliny w ogrodzie. Świetnie nadaje się za to na szybkie zabudowanie zielenią altanek, siatek czy płotów i poza walorami piwowarskimi może pełnić także funkcje ozdobne w ogrodzie, ponieważ to wyjątkowo urodziwa roślina.

Zbiór plonów i suszenie
Zbiór szyszek o idealnych właściwościach jest czasami trudny do przewidzenia i wymaga sporego doświadczenia chmielarza. Zazwyczaj odbywa się od końca sierpnia do połowy września, gdy lupulina znajdująca się w gruczołkach szyszek przyjmuje żółtawe zabarwienie, charakterystycznie intensywnie pachnie, szyszki stają się sprężyste a ich listki się zamykają. Zbioru dokonuje się ręcznie, w pogodny dzień, zrywa się szyszki wraz z szypułką. Zaraz po zebraniu świeżego surowca, powinno się go poddać suszeniu w celu zachowania cennych składników i właściwości. Szyszki chmielowe suszy się powietrzem nagrzanym do temperatury od 45 do 60 stopni Celsjusza przez 2-3 godziny. Surowe szyszki szybko tracą swoje właściwości, więc w warunkach domowych najlepiej jest wykorzystywać je od razu, lub poddać suszeniu w piekarniku w temperaturze około 50 stopni, często mieszając surowiec.